Ο Δήμος Μινώα Πεδιάδας αποτελεί την καρδιά της ενδοχώρας της Κρήτης στην Περιφερειακή Ενότητα Ηρακλείου, συνδυάζοντας μια πλούσια κοινωνική, οικονομική και περιβαλλοντική ζωή με έντονα στοιχεία παράδοσης και σύγχρονης ανάπτυξης. Βρίσκεται 25 χιλιόμετρα νοτιοανατολικά της Κνωσού στο Ηράκλειο και βρέχεται νότια από το Λιβυκό Πέλαγος στην περιοχή του Τσούτσουρα. Περιλαμβάνει τρεις κύριους οικισμούς: το Αρκαλοχώρι, το Καστέλι και το Θραψανό, που αποτελούν τις Δημοτικές Ενότητες, μαζί με 32 Τοπικές Κοινότητες που αποτελούνται από περίπου 78 οικισμούς, πολλοί από τους οποίους είναι γραφικά χωριά με ιδιαίτερα χαρακτηριστικά.
Ο Δήμος Μινώα Πεδιάδας αποτελεί έναν τόπο με απαράμιλλη ομορφιά, πλούσια ιστορία και ζωντανή πολιτιστική κληρονομιά, αγροτική παράδοση, εύφορα εδάφη και ιδιαίτερο κλίμα, που ευνοούν την ενίσχυση του πρωτογενούς τομέα. Διαθέτει γοητευτική ενδοχώρα με γραφικά χωριά, σπήλαια και φαράγγια, την όμορφη παραλία του Τσούτσουρα, καταπράσινες κοιλάδες γεμάτες με ελαιώνες και αμπελώνες, εντυπωσιακές εναλλαγές φυσικού τοπίου, υγροτόπους που φιλοξενούν σπάνια είδη χλωρίδας και πανίδας, ιστορικά βυζαντινά μοναστήρια, σημαντικές βυζαντινές εκκλησίες με σπάνιες τοιχογραφίες και μερικούς από τους σημαντικότερους αρχαιολογικούς χώρους της Κρήτης που μαρτυρούν χιλιετίες ιστορίας.
Στο πλαίσιο αυτό, αποτελεί ζητούμενο η υπεύθυνη διαχείριση και ανάδειξη της πολιτιστικής και αρχαιολογικής μας κληρονομιάς στο μέτρο που της αρμόζει, ως βασικά εργαλεία για την οικονομική, πολιτισμική και κοινωνική πρόοδο του τόπου. Είναι συγκλονιστικά τα όσα μας αποκαλύπτει η πανάρχαια ιστορία αυτού του τόπου, ως αναπόσπαστο μέρος της ταυτότητάς μας και οι προσπάθειές μας για τη διάσωση της Παπούρας, ενός μοναδικού Μινωικού Μνημείου κοντά στο Καστέλλι, αποτελούν χαρακτηριστικό παράδειγμα αυτής της δέσμευσής μας.
Πέρα από την προώθηση της πολιτιστικής και τουριστικής μας ταυτότητας, η δράση μας εστιάζει στην καθημερινότητα του πολίτη, στις υποδομές και στην ποιότητα ζωής. Στόχος μας είναι ένας Δήμος βιώσιμος, φιλικός προς τους κατοίκους του, με ολοκληρωμένες υπηρεσίες και σύγχρονες δομές. Ο Δήμος είναι, άλλωστε, κάτι περισσότερο από έναν διοικητικό μηχανισμό. Είναι ο άμεσος εκπρόσωπος των πολιτών και ο πρώτος που καλείται να διαχειριστεί τις κρίσεις και να αντιμετωπίσει τις προκλήσεις.
Στο Δήμο μας διοργανώνονται κορυφαία αθλητικά γεγονότα πανελλαδικής εμβέλειας που προσελκύουν χιλιάδες συμμετέχοντες και επισκέπτες, όπως ο Ημιμαραθώνιος Κρήτης, Πολιτιστικά Φεστιβάλ όπως ο “Κύκλος του Πολιτισμού”, το “Χώμα, Νερό, Φωτιά”, το Μαθητικό Φεστιβάλ, ο Ποδηλατικός Γύρος Πεδιάδας. Επίσης έχουμε δραστήριους Πολιτιστικούς Συλλόγους που λειτουργούν ως ζωντανοί πυρήνες της κοινωνίας, διοργανώνοντας εκδηλώσεις, διατηρώντας τα έθιμα και ενισχύοντας τους δεσμούς μεταξύ των κατοίκων σε συνεργασία με τη Δημοτική Αρχή. Παράλληλα, το Σχολείο Δεύτερης Ευκαιρίας στο Καστέλλι, η δημιουργία παραρτήματος δημοσίου ΙΕΚ για πρώτη φορά φέτος στο Αρκαλοχώρι και η Σχόλη Κεραμικής στο Θραψανό, αποτελούν κομβικά βήματα για την ανάπτυξη της περιοχής.
Μνημείο στο Λόφο της Παπούρας: Το Αρχαιότερο εύρημα της περιοχής και ο αγώνας του Δήμου για τη διάσωση του
Ο λόφος της Παπούρας φιλοξενεί ένα μοναδικό μινωικό κυκλικό μνημείο της προανακτορικής περιόδου, ένα εύρημα παγκόσμιας σημασίας και το πιο σημαντικό και αρχαιότερο εύρημα στην περιοχή. Η περίπτωση της Παπούρας έρχεται να προστεθεί στις δεκάδες ανασκαφές που έχουν γίνει στο πλαίσιο των εργασιών για το νέο αεροδρόμιο Καστελλίου, αλλά η σημασία αυτού του ευρήματος είναι τέτοια που απαιτεί ιδιαίτερη μέριμνα. Έχει διάμετρο 48 μέτρα και αποτελεί ανεκτίμητο κομμάτι της ιστορίας μας, κάτι που δεν μπορούμε να αφήσουμε να χαθεί.
Παρά την αναγνωρισμένη αξία του, η απόφαση του ΚΑΣ που ενέκρινε την εγκατάσταση των δύο ραντάρ δίπλα στο μνημείο εγείρει έντονες αντιδράσεις από φορείς, το Δήμο Μινώα Πεδιάδας και πολίτες. Ενώ το Μνημείο πρέπει να προστατευθεί και να αναδειχθεί ώστε να είναι επισκέψιμο, το αρμόδιο Υπουργείο φαίνεται να αγνοεί αυτή την επιταγή, επιμένοντας να τοποθετήσει το ραντάρ του νέου αεροδρομίου ακριβώς δίπλα του για τις ανάγκες του Αεροδρομίου.
Η υπεράσπισή του αποτελεί πολιτική επιλογή της Δημοτικής Αρχής, η οποία έχει ήδη πραγματοποιήσει παρεμβάσεις από το 2022 για την ανάδειξή του.
Έχουμε ήδη αποφασίσει την αξιοποίηση ένδικων μέσων και ξεκινά με Αίτημα Θεραπείας και διοικητική προσφυγή, πριν την προσφυγή στο ΣΤΕ, κλπ. και έχουμε στο πλευρό μας φορείς από όλη την Κρήτη και της Ελλάδα και επιστήμονες απ’ όλο τον κόσμο.
Το Μνημείο αυτό ούτε επιχωματώνεται, ούτε μπορεί να μεταφερθεί, αντιθέτως, χρειάζεται οικονομική στήριξη για την ολοκλήρωση της ανασκαφής που θα εξασφαλίσει τη διάσωση και την ανάδειξή του.
Είναι άμεση ανάγκη η ανακήρυξη του λόφου Παπούρα ως αρχαιολογικού χώρου μείζονος σημασίας ενώ πρέπει να εξεταστεί άμεσα μια εναλλακτική τοποθεσία για το ραντάρ, να μην κατασκευαστεί καμία σύγχρονη δομή.
Ο απόηχος του σεισμού και η «μάχη» με τη γραφειοκρατία
Η μεγαλύτερη «πληγή» για τον τόπο μας, που δυστυχώς παραμένει ακόμα ανοιχτή και αιμορραγεί, είναι ο καταστροφικός σεισμός του 2021. Τέσσερα χρόνια μετά, η τοπική κοινωνία βιώνει ακόμα την αναποτελεσματικότητα του κρατικού μηχανισμού και την έλλειψη στήριξης στους σεισμόπληκτους. Η προσπάθεια για ανασυγκρότηση του τόπου είναι διαρκής και επίπονη, χωρίς όμως ουσιαστική συνδρομή. Με 5.500 «κόκκινα» και «κίτρινα» κτίρια και από τους 3.300 φακέλους-αιτήσεις για άδεια επισκευής, η αρμόδια κρατική υπηρεσία έχει εκδώσει μόνο 296 άδειες. Η γραφειοκρατια έχει ως αποτέλεσμα οι πολίτες να μη μπορούν να επισκευάσουν τα σπίτια τους και να επιστρέψουν στην κανονικότητα.
Επιπλέον, ο Δήμος έχει επιφορτιστεί με την διαχείριση και λειτουργία επτά καταυλισμών σεισμοπλήκτων, χωρίς ουσιαστική οικονομική στήριξη. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα μέρος του κόστους (όπως η ενέργεια) να μετακυλίεται στους ίδιους τους σεισμόπληκτους, επιδεινώνοντας περαιτέρω την κατάστασή τους.
Ως νέα Δημοτική Αρχή, έχουμε καταβάλει μια τεράστια προσπάθεια για να αντιμετωπίσουμε τις συνέπειες του σεισμού, να ανακουφίσουμε τους σεισμόπληκτους και να διαχειριστούμε τους καταυλισμούς. Έχουμε υποβάλει υπομνήματα, έχουμε πιέσει για την επιτάχυνση των διαδικασιών και έχουμε εντάξει την αποκατάσταση στο σχέδιο ανασυγκρότησης του τόπου. Ωστόσο, τα περιθώριά μας είναι περιορισμένα όταν το κεντρικό κράτος δεν ανταποκρίνεται πάντα στις δεσμεύσεις του. Ο στόχος μας πρέπει να είναι να τελειώσει γρήγορα η αδειοδότηση για τις αποκαταστάσεις και να πάνε οι άνθρωποι στα σπίτια τους. Έχουμε εκπονήσει πρόγραμμα αποκατάστασης σχολικής στέγης και έχουμε βρει έναν κοινό βηματισμό με τα υπουργεία Εσωτερικών και Κλιματικής Κρίσης, και με την στήριξη τους αναθέσαμε την μελέτη για το νέο Γυμνάσιο, υπογράψαμε το συμβόλαιο αγοράς για το νέο 1ο Δημοτικό Σχολείο Αρκαλοχωρίου και εξασφαλίσαμε τη χρηματοδότηση για την αποκατάσταση του διατηρητέου Δημοτικού Σχολείου Θραψανού και ελπίζουμε σε μια γόνιμη συνεργασία γιατί το έργο αποκατάστασης είναι μεγάλο και χρειάζεται σοβαρή χρηματοδότηση.
Το νέο Αεροδρόμιο στο Καστελλι και οι προκλήσεις
Η κατασκευή του νέου αεροδρομίου Καστελλίου, ενώ μπορεί να αποτελέσει μοχλό ανάπτυξης και να δημιουργήσει ευκαιρίες, προκαλεί σοβαρά προβλήματα και ανησυχίες. Δυστυχώς, δεν προχωρούν τα απαραίτητα έργα γύρω από αυτό που αφορούν την κοινωνία και την τοπική οικονομία. Δεν προχωρούν ούτε αυτά που είναι απαραίτητα για την ίδια τη λειτουργία του και αποτελούν ευθύνη του Υπουργείου Υποδομών, όπως αδειοδοτήσεις και εγκρίσεις. Για παράδειγμα, το Τούνελ έχει αποφασιστεί εδώ και 16 μήνες και ακόμα δεν έχουν μπει οι υπογραφές για να ξεκινήσει, ενώ οι οδικές συνδέσεις με τη Μεσσαρά, η υδροδότηση και η ηλεκτρική διασύνδεση παραμένουν σε εκκρεμότητα.
Επιπλέον, την κατάσταση επιδείνωσαν οι λάθος χειρισμοί και οι πρόσφατες αποφάσεις για δύο τουλάχιστον θέματα. Πρόκειται για την «καταστροφή» αντί της προστασίας και ανάδειξης του Μινωικού Μνημείου των 4.000 και πλέον ετών όπως προαναφέραμε, με την τοποθέτηση ραντάρ εφαπτόμενα του μνημείου και την απαράδεκτη απ’ ευθείας διάθεση των λυμάτων στον υδροφόρο ορίζοντα, κάτι που θα τον καταστρέψει. Όλα τα παραπάνω αντιστρατεύονται τις ελπίδες ότι η λειτουργία του αεροδρομίου μπορεί να δημιουργήσει ευκαιρίες ανάπτυξης και έχουν απογοητεύσει τον κόσμο.
Το όραμα για ένα καλύτερο αύριο
Παρά τα προβλήματα που αντιμετωπίζουμε, ο Δήμος μας είναι ένας τόπος με δυναμικό παρόν και ακόμα πιο λαμπρό μέλλον.
–Φιλοδοξούμε να γίνει ένα πρότυπο ανάπτυξης που συνδυάζει την προστασία του περιβάλλοντος, την ενίσχυση της τοπικής οικονομίας και την κοινωνική συνοχή. Ως Δημοτική Αρχή επικεντρωνόμαστε στη δημιουργία ενός βιώσιμου μέλλοντος όπου η πολιτιστική κληρονομιά, η γεωργία, οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και ο ποιοτικός τουρισμός συνυπάρχουν αρμονικά, προς όφελος της τοπικής κοινωνίας και των μελλοντικών γενεών.
–Διεκδικούμε και αγωνιζόμαστε για να διασφαλίσουμε ότι ο τόπος μας θα αναπτυχθεί, διατηρώντας την αυθεντικότητά του, σε σχέση και με την κατασκευή του νέου αεροδρομίου.
–Εργαζόμαστε σκληρά πάνω στο Σχέδιο Ανασυγκρότησης που έχουμε θέσει σε εφαρμογή για να ξαναχτίσουμε έναν τόπο ακόμα καλύτερο, έναν τόπο που να αξίζει σε εμάς και στα παιδιά μας.
–Το όραμα μας είναι η δημιουργία ενός τόπου αξιοβίωτου, μιας Σύγχρονης Συμπολιτείας, που θα αναδειχθεί σε Τόπο Βιώσιμης Ανάπτυξης και ποιότητας ζωής. Ένα Κέντρο Πολιτισμού, Εκπαίδευσης, Αθλητισμού και Δημιουργίας, προσφέροντας ευκαιρίες για εργασία και επιχειρηματικότητα. Έναν τόπο που να συνδυάζει την παραγωγή και την ανάπτυξη με τον σεβασμό στο περιβάλλον, την κοινωνική δικαιοσύνη, την αλληλεγγύη και την ποιότητα ζωής.
Αγαπάμε τον τόπο μας, μπορούμε και θα τον κάνουμε ακόμα καλύτερο.
